Selamat Tahun Baru

SELAMAT TAHUN BARU, SELAMAT MALAYSIA BARU

Pilihan Raya Umum ke 14 (PRU14) meletakkan kemuncak peristiwa dan cacatan sejarah yang telah mencetuskan satu lambaran baru setelah kekebalan sebuah pemerintahan yang berkuasa selama 63 tahun diruntuhkan. Justeru itu, tuntutan khalayak masyarakat begitu ghairah melihat apakah peruabahan hasil pertukaran pemerintah. Keghairan rakyat baik di kota atau di pelusuk desa yang tersorok mencemaskan pemerintah baru, Pakatan Harapan melunaskan janji manis sebelum PRU14. 

Pakatan Harapan (PH) telah menjanjikan 10 perkara dalam manifestonya untuk dilangsaikan dalam 100 hari pertama pemerintahan. Janji ini dideklarasikan kempinanan PH pada 09/03/2018, bertemakan "Membina Negara Memenuhi Harapan", 60 hari sebelum rakyat keluar membuang undi untuk menukar kerajaan. 

10 janji manifesto PH:
1. Menghapuskan GST dan mengurangkan kos sarahidup;
2. Mengstabilkan harga minyak petrol dan memperkenalkan subsidi petrol secara bersasar;
3. Menyamarata gaji minima;
4. Menghapuskan hutang tidak wajar ke atas peneroka FELDA;
5. Memperkenalkan dan melaksana caruman KWSP untuk suri rumah;
6. Menangguhkan bayaran balik PTPTN bagi peminjam bergaji kurang RM4000.00;
7. Memperkenalkan skim peduli sihat, dengan pemberian RM500.00 untuk rawatan;
8. Menubuhkan Suruhanjaya Siasatan Diraja (RCI) untuk 1MDB, Felda, Mara & Tabung Haji;
9. Menubuhkan Jawatankuasa Khas Kabinet menyemak Perjanjian Malaysia 1963;
10. Melancarkan kajian terperinci projek mega yang dianugerah kepada negara asing.  

Tempoh 100 hari berakhir pertengahan Ogos lepas.  Dalam tempoh tersebut kerajaan pimpinan PH hanya mampu lunaskan janji dalam 3 perkara sahaja. Langkah pertama ialah tindakan segera menghapuskan GST dalam tempoh bulan pertama mengambil alih kuasa. Memperkenalkan caruman KWSP untuk suri rumah serta jaminan gaji minima unruk semua sektor, yang diperkukuhkan dengan pembentangan belanjawan 2019. 

Kerajaan PH mengundang reaksi kritikan rakyat apabila mengumumkan penangguhan bayaran balik kepada peminjam berpendapatan di bawah paras RM2000.00. Perubahan paras pendapatan berbanding dengan dalam manifesto dalam PRU14 memberikan gambaran pemerintah PH, di awal pentadbiran sudah mulai mengambil tindakan tidak popular, yang memberikan kemarahan rakyat.

Beberapa kepimpinan PH demi menangkis serangan tidak menepati janji semasa kempen PRU14 memberikan alasan dengan menyalahkan kepimpinan lama dalam mengurus kewangan negara. Kerajaan mengambil alih pemerintahan dengan kantong yang kekeringan dek ketirisan dan pemborosan masa lampau. Rakyat menanti dengan penuh minat dan harapan janji perubahan di bawah kerajaan "Malaysia Baru". Tiada lagi hendaknya alasan kerajaan lama kebas duit membantut usaha pemerintah baru melakukan perubahandan pembaharuan demi kesejahteraan rakyat dan keadilan untuk semua. Tahun baru 2019, tahun untuk "Malaysia Baru" membuktikan sebuah urus tadbir yang lebih baik dengan roh dan semangat baru yang lebih progresif. 

Kerajaan PH yang baru berusia 7 bulan menjelang berakhir tahun 2018 diganggu dengan perbalahan antara parti gabungan yang dapat ditonton menerusi percanggahan kenyataan-kenyataan dari kalangan pimpinan.  Kenyataan Perdana Menteri bahawa kerajaan tidak akan adakan pilihan raya pihak berkuasa tempatan. Menteri Kerajaan Tempataan dan Perumahan (dari PKR) mendakwa kerajaan akan buat kajian selama 3 tahun keperluan pilihan raya PBT. Ketua Menteri Pulau Pinang (dari DAP) tegaskan pilihan raya PBT tetap diadakan di Pulau Pinang. Menteri Belia dan Sukan (dari Bersatu) minta Menteri JPM (Perpaduan & Kesejahteraan Sosial) letak jawatan atas beberapa kenyataan kontraversi menteri berkenaan. 

Sejauhmanakah pemantapan perpaduan dan visi "Malaysia Baru" dihayati semua pendokong PH, yang boleh menyakinkan rakyat dalam tahun hadapan. Tahun hadapan, tahun kedua PH di tampuk kekuasaan, rakyat mahu melihat kerja keras untuk pembinaan negara bukan lagi  penerusan budaya pertikaman lidah. Kadang-kadang parti-parti PH masih meneruskan mentaliti pembangkang, kelu dan panik dengan asakan pembangkang baru, UMNO.

UMNO yang terkejut dengan kehilangan kuasa yang dimonopolinya lebih 60 tahun, dibebani dengan kehilangan rakan-rakan dalam gagasan Barisan Nasional (BN), terdedah dengan berbagai kemungkinan yang boleh melemahkan parti. Satu demi satu, parti-parti komponen BN meninggalkan organisasi itu, dengan meletakkan MCA dan MIC masih setia bersama UMNO. Seorang demi seorang pemimpin UMNO diletakkan dalam senarai siatan SPRM. Sebahagian dikenakan tuduhan berbagai kesalahan berhubung salahlaku kewangan. UMNO, awalnya selesai PRU14, adalah parti paling dominan dalam Parlimen dengan bilangan ahli paling ramai, 55 Ahli Parlimen, tetapi hari ini bilangannya semakin susut. UMNO memiliki 38 kerusi di Parlimen hari ini, di belakang PKR (50 ahli) dan DAP (42 ahli). 

UMNO perlu bangkit untuk terus relevan dalam politik "Malaysia Baru". Perkukuhkan kedudukan UMNO sebagai pembangkang utama, peranan yang efektif dan bermatlamat. UMNO harus mengetuai di kedudukan semak imbang dalam sistem demokrasi berparlimen, agar masa depan negara akan lebih cemerlang serta kedudukan kestabilan sosio-politik serta kepersatan ekonomi dan kesejahteraan rakyat yang terjamin. 

Harapannya tahun 2019 adalah tahun untuk meraikan sebuah realiti demi menafikan ketidaksediaan PH membentuk kerajaan dan ketidaksediaan UMNO berada di bangku pembangkang. PH diharap mencari ruang terbaik untuk membuktikan kejayaan "Malaysia Baru" bukan banyak kerja dihabiskan untuk menyalahkan kerajaan lama. UMNO perkukuhkan kedudukan berdikari sebagai pembangkang berkesan. Pas yang mampu mengekalkan kedudukan dan prestasi walaupun bersendirian diharap memberikan sumbangan besar dalam memakmurkan demokrasi demi meraikan amanah rakyat. 

SELAMAT TAHUN BARU 2019

 

Lompat Masuk Kerajaan

PELUANG WAKIL RAKYAT BLOK PEMBANGKANG MELOMPAT KE BANGKU KERAJAAN

Dalam politik Malaysia, episod lompat parti khususnya dari kelompok pembangkang sertai pasukan kerajaan atau pemerintah berlaku secara individu dalam tempoh 60 tahun pemerintahan Barisan Nasional. Setelah berlaku bertukaran pemerintah hasil Pilihan Raya Umum ke 14 (PRU14) menampakkan kecenderungan wakil rakyat pembangkang melompat ke blok kerajaan lebih ketara dan bukan lagi jumlah yang kecil atau bersifat individu. Kecenderungan ini lebih menyerlah setelah satu demi satu parti komponen Barisan Nasional keluar gabungan berkenaan, berada dalam dewan perundangan di blok pembangkang.

Dalam sejarah lebih 60 tahun politik Malaysia pasca kemerdekaan, wakil rakyat lompat parti khususnya dari dari pembangkang ke bangku kerajaan sekadar survival politik individu.  Ianya tidak memberi impaks jelas kepada parti lama yang ditinggalkan.

Richard Ho Ung Hun yang menangi kerusi Parlimen Sitiawan sebagai calon DAP mengalahkan Setiausaha Agung MCA, Kam Won Wah dalam PRU3 (PRU 1969), melompat ke MCA selepas tiga tahun menduduki kerusi pembangkang. Dalam PRU4 (PRU 1974) beliau dipilih oleh MCA mempertahankan kerusi lamanya yang diberi nama baru, Lumut, atas tiket BN. Beliau menang selesa di Lumut. 

Setelah kemenangan besar BN dalam PRU4, di bawah kepimpinan Tun Abdul Razak, Richard Ho dilantik sebagai Timbalan Menteri Kerjaraya. Dalam kabinet pertama Tun Hussien Onn (1976), beliau diberi portfolio Timbalan Menteri Kewangan. 

Dalam PRU5 (PRU 1978) beliau mengekalkan kerusi Parlimen Lumut dan dilantik sebagai menteri penuh, Menteri Di Jabatan Perdana Menteri, kemudiannya Menteri Buruh dan Tenaga Manusia. Beliau berjaya menduduki jawatan kanan dalam parti sebagai Timbalan Presiden MCA.

Beliau tidak dicalonkan dalam PRU6 (PRU 1982) walaupun menduduki sebagai orang nombor dua dalam hiraki parti, semasa peralihan kuasa kepimpinan MCA dari Lee San Choon kepada Tan Koon Swan. Berakhirlah karier politik beliau selepas itu, dan diberi tanggungjawab mengetuai Maybank Berhad, sebuah institusi kewangan mega.

Seorang lagi tokoh DAP seangkatan dengan Richard Ho, iaitu Yap Pian Hon. Yap memenangi kerusi Dewan Undangan Negeri Selangor kawasan Serdang dalam PRU3 (PRU 1969). Melompat ke MCA selepas demokrasi dipulihkan dalam tahun 1972. Dalam PRU4 (PRU 1974), diberi kepercayaan sebagai calon BN di kerusi Serdang, dan berjaya menyumbangkan kerusi Serdang kepada MCA. 

Dalam PRU5 (PRU 1978) ketokohan Yap di Serdang diberi tentangan sengit oleh DAP, apabila DAP mempertaruhkan tokoh popular peringkat pusat, Lee Lam Thye. Yap gagal mempertahankan kerusi Serdang.

Ketokohan dan kelantangan Yap diberi keyakinan oleh MCA untuk merampas balik kerusi Serdang dalam PRU6 (1982). Beliau berjaya dalam misi menawan Serdang tersebut, serta mengekalkan kemenangan dalam PRU7 (1986) dan PRU8 (1990). Yap adalah antara ahli politik yang dikenakan tindakan dalam Operasi Lalang 1987. Ketokohan beliau diberi kepercayaan menduduki kerusi Exco dalam kerajaan BN Selangor. Bermula 1990, Yap berjaya menduduki salah satu kerusi Naib Presiden MCA, sehingga tahun 1999. 

Berikutan persempadanan semula kawasan pilihan raya 1993, mewujudkan satu kawasan baru Parlimen Serdang, di mana termasuk kawasan pilihan raya negeri Serdang lama, yang ditukar nama kepada Seri Kembangan. Beliau berjaya memenangi kerusi Parlimen Serdang dalam PRU9 (1995) dan memertahankannya dalam PRU10 (1999) dan PRU11 (2004). Legenda Yap berakhir dengan kekalahan mempertahankan kerusi Parlimen Serdang dalam PRU12 (2008) kepada muka baru DAP, Teo Nie Ching, dalam gelombang kebangkitan rakyat menafikan suara majoriti dua pertiga di Parlimen. 

Othman Abdullah, satu nama yang tidak asing dalam sejarah Pas. Othman adalah Setiausaha Agung Pas berasal dari Perak diberi tanggungjawab sebagai calon untuk kerusi Parlimen Tanah Merah dalam PRU Pertama (1959). Beliau menang untuk menganggotai Dewan Rakyat pertama. Dalam tahun 1962, beliau keluar Pas dan kemudian menyertai UMNO dengan mengekalkan sebagai Ahli Parlimen Tanah Merah. 

Dalam PRU2 (1964) dipilih sebagai calon Perikatan untuk kerusi Parlimen Hilir Perak untuk menentang Panglima Jihad Pas, Hassan Adli Haji Arshad. Hassan Adli sama seperti Othman, antara pemimpin Pas dari Perak yang diturunkan bertanding dalam PRU Pertama di Pantai Timur. Hassan Adli menang di kawasan Parlimen Kuala Terengganu Utara. Othman Abdullah menang dalam perturungan ini. 

Kerusi Parlimen Tanah Merah kekal dimenangi calon Pas dalam PRU2, walaupun Perikatan menurunkan calon berkaliber dan popular untuk ganti tempat Othman yang sepatutnya bertanding semula mempertahankan kerusinya. 

PRU3 (1969), Othman tidak diturunkan. Selepas pemulihan demokrasi, beliau dilantik sebagai Anggota Dewan Negara (Senator). Pernah dilantik sebagai Setiausaha Parlimen dan Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri. 

Ahli politik yang paling popular sebagai tokoh lompat parti, Ibrahim Ali mencipta nama tersendiri dalam politik Malaysia moden. Ibrahim kerap melompat parti sama ada dari pembangkang ke kerajaan atau dari kerajaan ke pembangkang. Awal penglibatan Ibrahim, bersama mengasas sebuah parti serpihan Pas, Barisan Jemaah Islamiyah Malaysia (Berjasa) dalam tahun 1978, di mana beliau adalah Ketua Dewan Berjasa Pusat yang pertama. 

Beliau keluar Berjasa dan menyertai UMNO. Dipilih sebagai calon UMNO/BN di kerusi Parlimen Pasir Mas dalam PRU7 (1986) berjaya merampas kerusi yang dimenangi Pas. Ekoran krisis kepimpinan UMNO 1987 yang membawa kepada penubuhan sebuah parti serpihan, Parti Semangat 46, di mana beliau terlibat sama bersama beberapa Anggota Parlimen UMNO sertai parti baru ini. Dalam PRU8 (1990) beliau bertanding di kerusi lamanya, Parlimen Pasir Mas, berjaya menyingkirkan calon UMNO/BN. 

Setahun menduduki kerusi pembangkang, beliau bersama Ahli Parlimen Machang, Ahmad Shukri Hassan, keluar Semangat 46 melompat ke UMNO. Dalam PRU9 (1995), mereka diperturunkan oleh BN sebagai calon. Ibrahim dipertaruhkan untuk mempertahan kerusi Parlimen Pasir Mas, sementara Shukri di kerusi negeri Pulai Chondong. Mereka ditewaskan rakan lama mereka, calon-calon Semangat 46. 

Selepas melompat ke bangku kerajaan, Ibrahim dilantik Setiausaha Parlimen Kementerian Kewangan. Selepas kalah dalam PRU9, Ibrahim sempat memegang portfolio Timbalan Menteri, Jabatan Perdana Menteri, menerusi perlantikan Ahli Dewan Negara. Bagi PRU10 (1999), dipertanggungjawabkan mewakili BN di kerusi lamanya, tumpas di tangan calon Pas, setelah Semangat 46 dibubarkan dan diistiharkan menyertai UMNO secara beramai-ramai (en bloc). 

Pada 23/11/2003, Ibrahim dipecat dari jawatan Ketua UMNO Bahagian Pasir Mas dan digantung keahlian seumur hidup. Tanpa berparti, beliau bertanding sebagai calon bebas dalam PRU11 (2004) menentang calon Pas dan BN. Kejayaan Ibrahim memungut lebih 6,000 undi, memudahkan Pas memenangi kerusi Parlimen Pasir Mas, hasil perpecahan undi sokongan BN.

Pas melihat Ibrahim adalah satu faktor signifikan dalam politik tempatan Pasir Mas. Justeru itu, Pas memberi peluang kepada Ibrahim untuk mewakili Pas bagi kerusi Parlimen Pasir Mas dalam PRU12 (2008) walaupun tidak menjadi ahli Pas. Beliau menang atas tiket Pas untuk mengalahkan calon BN. Di Dewan Rakyat beliau berada di bangku wakil bebas, sungguhpun menang atas tiket Pas, tetapi beliau banyak mengkritik kepimpinan dan pembawaan Pas. 

Dalam PRU13 (2013), beliau turut bertanding mempertahankan kerusinya di Parlimen Pasir Mas untuk menentang calon Pas dan BN. Penyertaan Ibrahim sebagai calon bebas mengundang BN menarik diri untuk memberi laluan kepada Ibrahim bertanding satu lawan satu menentang calon Pas. Pengaruh peribadi Ibrahim dan sokongan padu jentera BN tidak mampu untuk menumpaskan calon Pas. 

Peranan Ibrahim sebagai tokoh lompat parti sentiasa mencari kerelevenan  dalam politik tempatan, dalam suasana dan iklim pra PRU14 diselubungi perebutan pengaruh tiga kelompok politik; BN, Pakatan Harapan dan Pas, Ibrahim terus melibatkan diri mempertahankan identiti. Ibrahim bertanding sebagai calon bebas dalam persaingan empat penjuru di Parlimen Pasir Mas dan kerusi negeri Tendong. Beliau hilang wang pertaruhan di kedua-dua kerusi dengan memberikan Pas menang dengan majoriti lebih tinggi berbanding PRU13. 

Perbezaan ketara era pasca 13 siri PRU lepas berbanding PRU14 ialah rentetan keluar parti ahli-ahli perundangan sama ada Ahli Dewan Rakyat atau ADUN daripada anggota komponen Barisan Nasional. Gambaranya tindakan keluar parti anggota pembangkang, dengan niat untuk bersama kerajaan semasa. Setakat ini, seramai17 Ahli Parlimen dari UMNO istihar keluar parti; 3 orang jadi penyokong kerajaan menerusi pernyertaan dalam parti Bersatu dan seorang melalui Parti Warisan, baki 13 YB sedang berkelanan atas status bebas, dalam tempoh bertenang, parti mana yang disertai. 3 ADUN Johor dan seorang ADUN Kedah keluar UMNO dan sertai parti Bersatu. Di Sabah, UPKO isitihar meninggalkan BN, membolehkan seorang Ahli Parlimen dan 6 ADUN menyokong kerajaan pimpinan Warisan. 

Perhatian sekarang ialah sejauhmanakah kedudukan dan penghormatan kepada wakil-wakil rakyat yang melompat selepas PRU14 oleh parti yang memerintah. Apakah peluang dan ruang bagi mereka dalam kerajaan baru dengan jolokan "Malaysia Baru". Siapakah yang akan menuruti jejak Richard Ho. Siapa yang menerima nasib seperti Othman Abdullah. Siapa pula yang akan melompat dan terus melompat seperti Ibrahim Ali. Siapa yang akan menonjolkan diri dalam parti baru seperti Yap. Atau mereka sekadar membantu untuk mencukupkan sokongan majoriti dua pertiga atau memantapkan blok kerajaan. Atau mereka sekadar untuk menstabilkan kerajaan semasa serta turut berperanan meruntuhkan parti yang banyak berjasa kepada mereka. Atau untuk menzahirkan siapa opportunis dan siapa pejuang tulen. 

Lompat Parti

AGENDA MENGHANCURKAN SEBUAH LEGENDA KUASA MENERUSI AMALAN LOMPAT PARTI

Tindakan Ahli-ahli Parlimen, ADUN serta Ketua UMNO Bahagian di Sabah, secara beramai-ramai meninggalkan parti bukanlah satu kejutan. Memang sudah dijangka sebaik selesai Pilihan Raya Umum ke 14 (PRU14), wakil-wakil rakyat UMNO serta parti komponen Barisan Nasional, akan meninggalkan parti asal kesan kemusnahan monopoli kuasa selama 60 tahun. 

Satu gambaran unik dalam politik Sabah ialah tukar kiblat atau lompat parti bermula 40 tahun lalu. Di peringkat awal kemerdekaan Sabah melalui penubuhan Malaysia, politik Sabah didominasi oleh USNO (United Sabah National Organisation). Dalam pilihan raya negeri pertama, 1967, USNO memenangi 14 kerusi, UPKO (United Pasokmomogun Kadazan Organisation) 12 kerusi, SCA (Sabah Chinese Association) 5 kerusi dan satu kerusi dimenangi oleh calon bebas. USNO, UPKO dan SCA membentuk kerajaan Perikatan Sabah, yang akhirnya UPKO dibubarkan untuk membolehkan semua ahlinya sertai USNO. USNO dikuasai oleh majoriti Bumiputera Islam, sementara UPKO mewakili Bumiputera Bukan Islam. 

Dalam pilihanraya negeri kedua, 1971, semua 32 kerusi Dewan Undangan Negeri dimenangi oleh USNO (29 kerusi) dan SCA (3 kerusi) tanpa bertanding. Tiada calon dari parti politik lain atau calon bebas muncul pada hari penamaan calon.

Hubungan yang kurang mesra kerajaan negeri pimpinan Tun Datu Mustapha Datu Harun dengan kerajaan Persekutuan pimpinan Tun Abdul Razak Hussien sejak 1971 ekoran urus tadbir negeri merintis kepada krisis dalam kepimpinan kerajaan negeri. Hasil sokongan kerajaan Persekutuan dengan sokongan Yang Dipertuan Negeri, Tun Mohd Fuad Stephents, Parti Bersatu Rakyat Jelata Sabah (Berjaya) ditubuhkan. Parti ini dipimpin oleh Harris Mohd Salleh (Naib Pengerusi USNO) bersama Ganie Gilong (Timbalan Pengerusi USNO) bersama pimpinan USNO lain, pada 15/07/1975. 

Dalam pilihan raya negeri ketiga, 1975, USNO gagal pertahan kerajaan apabila hanya mampu pertahan 20 kerusi DUN, di mana Parti Berjaya menguasai 28 kerusi. USNO menang di kebanyakan kawasan majoriti Muslim. Berjaya hanya menang 3 kerusi Muslim sahaja, dengan bakinya kawasan majoriti Bumiputera Non-Muslim dan Cina. 

Kegagalan USNO mempertahankan kerajaan mendorong kepada bermulanya politik lompat parti. Keanggotaan USNO dalam DUN semakin mengecil bila sebahagian ADUNnya melompat ke bangku kerajaan pimpinan Berjaya. Kesannya dalam pilihan raya negeri keempat, 1981, USNO kalah teruk. USNO hanya menang 3 kerusi sahaja, Berjaya menang bergaya dengan kuasai 44 kerusi, sementara SCCP (Sabah Chinese Consolidated Party)  menang satu kerusi. 

Bagi mengelakkan wakil rakyatnya melompat parti, kerajaan negeri di bawah Barisan Nasional pimpinan Berjaya meminda Undang-undang Tubuh Negeri dengan meletakkan seseorang ADUN yang bertukar parti boleh menyebabkan hilang kelayakan sebagai ADUN. Maksudnya kekosongan kerusi dari hilang kelayakan ini membawa kepada satu pilihanraya kecil bagi kerusi terlibat. 

Krisis kepimpinan dalam kerajaan Berjaya dalam tahun 1984 menyebabkan Naib Pengerusi Berjaya, Joseph Pairin Kitingan hilang kerusi ADUN bila dipecat keanggotaan parti, di bawah peruntukaan perundangan negeri Sabah dalam hal pindah parti. Selepas memenangi pilihan raya kecil, Disember 1984, beliau menubuhkan Parti Bersatu Sabah (PBS). 

Dalam pilihan raya negeri kelima, 1984, kesan krisis dalam parti, Berjaya hilang kuasa apabila hanya menang 6 kerusi sahaja. PBS menang 25 kerusi di kawasan majoriti Bumiputera Non-Muslim dan Cina, USNO menang 16 kerusi iaitu di kawasan Muslim, baki satu kerusi dimenangi oleh Parti Pasok. 

Kekalahan Berjaya, sekali lagi membuka ruang lompat parti di kalangan wakil rakyat. Kali ini wakil rakyat Berjaya, sertai PBS. Hasil kehilangan kuasa, Berjaya hanya menang satu kerusi dalam pilihan raya negeri keenam, 1986 dan tidak menang sebarang kerusi dalam pilihan raya negeri ketujuh, 1990. 

Setelah USNO hilang kekuasaan kerajaan negeri, kepada Berjaya dan PBS, akhirnya UMNO di bawah masuk ke Sabah pada tahun 1991, untuk membolehkan kemasukan beramai-ramai anggota USNO sebagai anggota UMNO. Kemasukan UMNO ke Sabah sebagai tindakbalas ke atas PBS yang keluar BN untuk sertai gabungan pembangkang; Gagasan Rakyat dalam Pilihan Raya Umum 1990. 

Dalam pilihan raya negeri kelapan, 1994, BN Sabah memberi saingan sengit kepada PBS, di mana PBS pertahan kerajaan dengan 25 kerusi, sementara baki 23 kerusi dimenangi oleh BN iaitu 19 kerusi oleh UMNO, 3 kerusi SAPP (Sabah Progressive Party) dan satu kerusi oleh LDP (Liberal Democratic Party). SAPP adalah parti serpihan PBS setelah beberapa kepimpinan PBS keluar parti yang dikepalai Yong Teck Lee. 

Lompatan terbesar dalam sejarah politik Malaysia di kala  kegentingan perebutan kuasa membentuk kerajaan, wakil-wakil rakyat PBS keluar parti beberapa hari selepas selesai pilihan raya. PBS hanya tinggal 3 wakil rakyat saja; Joseph Pairin Kitingan, Maximus Ongkili dan Datu Amir Kahar Tuan Mustapha. 22 wakil rakyat sertai BN menerusi UMNO serta parti-parti baru pimpinan pemimpin kanan PBS; PDS (Parti Demokasi Sabah) pimpinan Timbalan Pengerusi PBS, Bernard Dompok, PBRS (Parti Bersatu Rakyat Sabah) pimpinan Naib Pengerusi PBS, Joseph Kurup. 

Kerajaan negeri Sabah di bawah kepimpinan UMNO mengekalkan kuasa setelah BN menang 31 kerusi (dengan 24 kerusi dari UMNO) dalam pilihan raya negeri kesembilan, 1999. PBS yang hanya dengan 3 kerusi mampu meraih 17 kerusi untuk mencerminkan pengaruh PBS masih bertahan. Namun demikian, pada April 2000, 6 ADUN PBS diketuai Jeffrey Kitingan keluar parti dan menubuhkan Parti Rakyat Sabah Bersatu (PRBS).  Dalam tahun 2003, PBS kembali menyertai BN. 

Bermula 2004, pilihan raya bagi kerusi DUN Sabah  diserentakkan bersama Pilihan Raya Umum 2004. Kerusi DUN Sabah bertambah dari 48 kepada 60, hasil persempadanan semula kawasan pilihan raya, 2003. BN terus menguasai pentadbiran Sabah setelah memenangi kerusi-kerusi negeri dalam PRU 2004, PRU 2008 dan PRU 2013.

Dalam Pilihan Raya Umum 2018, di peringkat negeri; BN gagal mendapat suara majoriti bila hanya mampu kuasa 29 kerusi (16 UMNO, 6 UPKO, 6 PBS, 1 PBRS), sementara sebuah parti baru pimpinan  Naib Presiden UMNO yang dipecat, Shafie Apdal, Parti Warisan Sabah perolehi 21 kerusi, baki 10 kerusi dimenangi oleh; DAP 6, PKR 2 dan Parti Solidariti 2. BN diketuai Musa Aman membentuk kerajaan dengan bantuan 2 ADUN Solidariti, menjumlahkan sokongan 31 ADUN. Dua hari kemudian, Parti Warisan dengan sokongan ADUN PKR dan DAP serta sokongan 6 ADUN UPKO dan 6 ADUN UMNO yang berpaling tadah berjaya membentuk kerajaan dengan jumlah sokongan 41 ADUN. Peristiwa perebutan mengangkat sumpah jawatan Ketua Menteri pada tahun 1994 berulang semula dalam tahun 2018, ekoran perolehan majoriti tipis menguasai Dewan Undangan Negeri. 

Pengalaman Sabah mewarnai rentetan politik lompat parti dalam politik demokrasi kepilihanrayaan meletakkan nilai dan kredibiliti wakil rakyat yang diberi mandat menerusi sistem undi "the first past the post". Perubahan senario kesan dari keputusan PRU14 lalu yang merombak monopoliti kuasa lebih 60 tahun yang akan membentuk politik "Malaysia Baru" mendedahkan kepada pengalaman Sabah dalam membentuk kerajaan. 

Kegagalan membentuk kerajaan sebaik selesai PRU14 di Kedah dan Perak, memaksa pengalaman Sabah digunakan. Walaupun BN yang dipimpin oleh UMNO gagal pertahan kuasa, peranan wakil rakyat UMNO menyelamatkan kesepakatan menyetabilkan politik. Sebenarnya, politik melompat parti yang menentukan kuasa pemerintahan dirintis oleh ahli politik Terengganu. Kerajaan negeri yang dipimpin oleh Pas hilang kuasa dalam tahun 1961, setelah beberapa ADUN Pas berpaling tadah menyokong UMNO membentuk kerajaan. 

Seorang demi seorang wakil rakyat UMNO sama ada Ahli Parlimen atau ADUN keluar parti menjadi penanda aras permulaan gagasan "Malaysia Baru". Apakah gagasan ini sebagai mekanisme mematikan sebuah organisasi dan sebuah lagenda yang berjasa besar mencetuskan kemerdekaan dan pembentukan sebuah negara bangsa. Persoalannya sejauhmanakah mekanisme lompat parti demi perjuangan untuk kebajikan pengundi atau sekadar memenuhi kemuslihatan politik peribadi. Apakah sumbangan kepada pembinaan bangsa dan kemajuan rakyat hasil lompat parti di Terengganu dan Sabah yang tercatat dalam sejarah Malaysia pasca merdeka.

Kerajaan Minoriti PH

PERLUNYA PEMBENTUKAN UNITY GOVERNMENT UNTUK MEMANTAPKAN KERAJAAN MINORITI PAKATAN HARAPAN

Ulasan awal selepas Pilihan Raya Umum ke 14 (PRU14), antaranya suara cadangan sistem pilihan raya berasaskan perwakilan berkawasan (constituency representatives) dengan amalan " first past the post". PRU yang menciptakan sejarah tersendiri yang menyaksikan perubahan pemerintah buat kali pertama setelah 60 tahun negara mencpai kemerdekaan. Kesan awal ini, menuntut ada penambahbaikan dalam  peraturan dan undang-undang pilihan raya, selepas bertukarnya kerajaan yang diwarnai dengan Malaysia Baru. 

Kerajaan baru dengan semangat Malaysia Baru telah membentuk sebuah jawatankuasa kajian, Jawatankuasa Khas Penambahbaikan Sistem dan Undang-undang Pilihanraya (ERC). Apakah kelemahan dan kekuatan sistem perwakilan berkawasan yang kita amalkan sejak 60 tahun yang memberikan Perikatan, kemudiannya Barisan Nasional, dapat bertahan kuasa dalam sistem pilihan raya berbilang parti. 

Dalam PRU14, di Semenanjung, terdapat 165 bahagian pilihan raya Persekutuan atau kawasan pilihanraya Parlimen. BN bertanding di semua 165 kawasan, Pakatan Harapan (PH) yang bertanding menggunakan logo PKR, meletakkan calon di 164 kawasan, sementara Pas sebagai kuasa ketiga, bertanding di 144 kawasan.

BN telah memenangi sebanyak 50 kerusi, dengan memungut 3,272,956 undi atau 31.66% dari jumlah undi sah. PH yang meraih 4,990,621 undi atau 48.28% dengan memenangi 96 kerusi, sementara Pas yang menguasai 18 kerusi memperolehi 2,015,208 undi atau 19.50% undi. Baki satu kerusi dimenangi calon Bebas mesra PH di Batu. 

Di Sabah, yang menawarkan 25 kerusi Parlimen, BN mempertaruhkan 25 calon, sementara persefahaman pilihan raya antara PKR, DAP dan Parti Warisan Sabah mengagihkan kerusi: 6 untuk PKR, 3 kepada DAP dan baki 16 untuk Warisan. 

BN memperolehi 335,587 undi atau 39.80% dari jumlah undi sah dengan memenangi 11 kerusi. PKR yang memenangi 3 kerusi membolot sebanyak 82,560 undi atau 9.79%, DAP dapat 62,089 undi atau 7.36% dari jumlah keseluruhan undi sah, memenangi semua 3 kerusi yang ditandingi. Parti Warisan mengumpul 271,806 undi atau 32.24% undi sah dengan memangi 7 kerusi Parlimen. Baki satu kerusi Parlimen dimenangi oleh Parti Solidariti Tanah Airku (STAR) yang mempertaruhkan 5 orang calon. 

Sebanyak 31 kerusi Parlimen diperuntukan untuk perwakilan Sarawak. BN meletakkan calon di semua 31 kawasan, dengan menangi 19 kerusi, mengumpul 462,092 undi atau 52.48% dari jumlah undi sah. Kerjasama pembangkang utama PKR-DAP bertanding di 30 kawasan, dengan memberi ruang calon bebas bersaing menentang BN di Julau. PKR yang meletakkan 21 calon, memenangi 4 kerusi dengan perolehan 179,926 undi atau 19.98%. Manakala DAP memungut 205,959 undi atau 23.39% dari jumlah undi sah, menerusi 9 calon dan memenangi 6 kerusi. 6 orang calon bebas turut bertanding termasuk di Julau, mengumpul 23,288 undi atau 2.64%, dengan memenangi 2 kerusi  di Julau dan Lubok Antu. 

Bermula PRU12 (PRU 2008) parti pemerintah kerajaan Persekutuan hilang suara majoriti dua pertiga di Dewan Rakyat. Walaupun BN berjaya mempertahankan kuasa dalam PRU13 (PRU 2013), dengan sedikit penurunan jumlah kerusi dari 140 kepada 133, tetapi undi popular atau peratusan perolehan undi dari jumlah keseluruhan undi sah hanya 47% sahaja. Ini bermakna walaupun mengumpul jumlah perwakilan secukupnya membentuk kerajaan, kerajaan yang memerintah tidak disokong oleh majoriti pemilih yang mengundi dalam PRU13. Lebih separuh pengundi menolak BN. 

Perubahan bermula dalam PRU12, lantaran persepakatan atau kerjasama pilihan raya parti-parti pembangkang utama menerusi Pakatan Rakyat. Persepakatan ini secara tidak langsung mewujudkan sistem dua parti, walaupun amalan demokrasi kepilihanraya di Malaysia adalah kepelbagaan parti atau multi-parties, namun ianya didominasi oleh dua kelompok gabungan parti-parti menerusi BN dan Pakatan Rakyat. 

Berlainan dengan PRU14, bukan gelombang besarnya menukar parti pemerintah sahaja tetapi persaingan tiga penjuru: tiga kelompok gagasan: BN, Pakatan Harapan dan Pas, yang terus mengekalkan parti yang kuasa kerajaan tidak mendapat sokongan majoriti pemilih. Sama ada BN yang menguasai beberapa PRU dan Pakatan Harapan dalam PRU14, parti pemerintah mendapat kelebihan menerusi amalan atau sistem "first past the post" (FPTP), dalam menentukan perwakilan mengikut kawasan atau bahagian pilihan raya. PH berjaya membentuk kerajaan hasil perolehan 122 kerusi Dewan Rakyat menerusi calon-calon PKR, DAP, Warisan dan calon bebas, untuk menafikan penyandang BN yang hanya mampu sekadar memenangi 80 kerusi.

Demokrasi meletakkan prinsip asasnya keadilan untuk semua menerusi kesamarataan, kebebasan bersuara dan persamaan taraf dengan amalan satu orang satu undi. Oleh kerana amalan FPTP, membantu PH menguasai sebahagian kerusi dalam persaingan tiga penjuru. Sebahagian kerusi dimenangi kerana perpecahan undi yang setara kepada 3 calon, menghasilkan calon yang menang perolehi undi kurang dari 50%, bermakna majoriti pengundi tidak menyokong calon berkenaan. Di Semenanjung, dari jumlah 96 kerusi Parlimen dimenangi PH, 30 kerusi dimenangi dengan undi kurang 50%. Bermakna calon yang dipilih tidak disokong oleh majoriti pengundi. 
 
Untuk meraikan undi setiap pengundi, ERC yang ditubuhkan boleh mencadangkan supaya kerajaan yang dibentuk berasaskan sokongan keseluruhan rakyat atau pengundi. Langkah penambahbaikan sistem pilihan raya demi memberi keadilan kepada semua rakyat berasaskan kepada undi popular bukan amalan FPTP dalam menentukan pembentukan kerajaan atau pemerintah. Contohnya di Semenanjung, PH memenangi 96 kerusi Parlimen menerusi sistem FPTP, tetapi undi kepada PH adalah 48.28%, di mana dengan pera tusan undi tersebut, PH hanya layak memperolehi seramai 80 perwakilan sahaja di Dewan Rakyat. Amalan penentuan perwakilan di dewan legislatif sebagaimana yang diamalkan di Jerman dan Indonesia berasaskan undi popular. 

BN yang memiliki 50 kerusi di Semenanjung dalam PRU14 dengan 31.66% undi popularnya yang melayakkan memperolehi 52 kerusi berasaskan sistem undi popular. Pas yang meletakkan 144 calon dan memenangi 18 kerusi Dewan Rakyat, dengan pencapaian 19.50% undi popular, berhak diperuntukkan 32 kerusi. 

Di Sabah, bilangan kerusi yang dimenangi oleh parti-parti BN, PKR, DAP, Warisan dan STAR tidak jauh beza, jika dikira berasaskan kepada undi popular. Parti Harapan Rakyat Sabah yang meletakkan 14 orang calon, berjaya mengutip 36,783 undi atau 4.36% undi popular, dan tidak memenangi sebarang kerusi, tetapi dengan 4.36% undi popular layak mendapat satu kerusi. 

Di Sarawak, BN yang memenangi 19 kerusi dalam PRU14 dengan perolehan 52.48% akan hilang 2 kerusi kepada pembangkang: PKR, DAP, calon bebas, kiranya diamalkan perwakilan undi popular.

Keseluruhannya perolehan kerusi dalam PRU14: BN yang memenangi 80 kerusi akan kekal dengan angka sama mengikut sistem undi popular iaitu tambahan 2 kerusi di Semenanjung dan kurang 2 kerusi di Sarawak. 

Pakatan PKR, DAP, Warisan dan calon bebas (mesra PH) yang menang 122 kerusi Parlimen akan berkurang kepada 108 kerusi. Sementara Pas, akan menambahkan kerusinya dari 18 kerusi kepada 32 kerusi mengikut peruntukan undi popular. STAR akan kekal dengan satu kerusi dan Parti Harapan dari Sabah layak peruntukan satu kerusi. 

Walaupun Pakatan PKR, DAP, Warisan dan dua calon bebas (Julau dan Batu) menguasai suara majoriti dengan 122 kerusi  dari jumlah 222 kerusi Dewan Rakyat, undi gabungan 222 calon PKR, DAP, Warisan dan dua calon bebas berkenaan; 5,837,554 undi, iaitu hanya 48.32% daripada jumlah keseluruhan undi sah bahagian pilihan raya Persekutuan; 12,081,258 undi. 

BN yang menguasai kerajaan bagi Parlimen ke 13 diundi oleh 47% pengundi, sementara PH yang menguasai Parlimen ke 14, dengan 48.32% sokongan pengundi, adalah pemerintahan suara minoriti. Justeru itu, sewajarnya penambahbaikan dalam sistem atau mekanisme demokrasi untuk merealisasikan pemerintah adalah disokong oleh majoriti rakyat.

Jika pelaksanaan sistem perwakilan undi popular, jumlah kerusi PH+Warisan+bebas ialah 108 berbanding 114 gabungan parti-parti: BN, Pas, Star dan Parti Harapan. Secara langsung, situasi ini akan mendorong kepda pembentukan sebuah kerajaan perpaduan atau unity government, dalam sebuah negara yang mengamalkan berbagai parti (multi-parties). 
  Mantan Timbalan Pengerusi SPR, Dato' Wan Ahmad Wan Omar pernah menyarankan selepas PRU14 dulu; sistem pilihan raya di negara kita disyorkan kepada perwakilan undi popular, sebagai antara langkah penambahbaikan sistem dan amalan pilihan raya. 

Menerusi perwakilan undi popular lebih memberi keadilan dan kesamarataan yang menjadi asas demokrasi kerana ianya secara langsung menghargai undi setiap orang, kerana amalan sekarang yang meletakkan ketidakseimbangan bilangan pemilih antara kawasan seolah menafikan hak sebilangan pengundi. Pengundi di kawasan Parlimen Kuala Kangsar yang mempunyai 33,540 orang (data PRU4) memilih seorang perwakilan menerusi FPTP, sedangkan di kawasan Parlimen Bangi, 178,790 pengundi (data PRU14) juga memilih seorang perwakilan. 

Jawapan kepada menghargai hak rakyat yang dituntut demokrasi, unity government dapat mewujudkan semua parti mewakili berbagai golongan, etnik dan wilayah bertanggungjawab memakmurkan dan menjaga kebajikan rakyat. Apapun, harapannya penambahbaikan amalan demokrasi dan pilihan raya setelah lebih 60 tahun FPTP dipraktikkan, amatlah diharapkan, demi kelangsungan kestabilan politik dan sosial di sebuah negara berbilang kaum dan berbilang budaya.