Rabu, 25 Disember 2019

Konflik Pilihan Raya PBT 2

sambungan

APA PERLUNYA PILIHAN RAYA KERAJAAN TEMPATAN DI MALAYSIA

Bahagian (ii)

Mahkamah Persekutuan telah menolak permohonan kerajaan Pulai Pinang untuk mengadakan pilihan raya pihak berkuasa tempatan, pada 14/08/2014. Permohonan kerajaan negeri Pulai Pinang dibuat susulan pewartaan Enakmen Pilihan Raya Kerajaan Tempatan (Pulai Pinang dan Seberang Prai) 2012. 

Mahkamah Persekutuan menolak permohonan kerajaan Pulau Pinang yang mahu mengistiharkan Seksyen 10 dan Seksyen 15 Akta Kerajaan Tempatan 1976 tidak sah dan tidak selaras dengan Perlembagaan Persekutuan. Mahkamah mengambil ketegasan bahawa Seksyen 10 dan Seksyen 15 adalah berpelembagaan dan Parlimen yang menggubal perkara tersebut di bawah kuasa yang diperuntukan kepadanya mengikut Perlembagaan Persekutuan bagi memastikan keseragaman undang-undang dan dasar berkaitan dengan kerajaan tempatan yang turut merangkumi pilihan raya kerajaan tempatan. 

Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan (KPKT) menerusi menterinya, Zuraida Kamaruddin menyasarkan pilihan raya kerajaan tempatan akan dapat dilaksanakan dalam tempoh tiga tahun lagi. Beliau menjelaskan demikian dalam satu sidang media di Georgetown, pada 17/08/2019 lalu. KPKT akan menghasilkan model dan kertas cadangan lengkap untuk dibentangkan kepada Kabinet dalam tempoh 3 tahun. 

Pulau Pinang akan menjadi negeri pertama mengikut KPKT bakal mengadakan pilihan raya kerajaan tempatan. Persediaan yang sudah ada di negeri ini, memudahkan pilihan raya ini menjadi printis pilihan raya peringkat tempatan.

Sebelum ini, Perdana Menteri, Tun Dr Mahathir Mohamad pernah menolak usaha mewujudkan pilihan raya kerajaan tempatan di Malaysia. Perdana Menteri menegaskan bahawa kerajaan tidk akan melaksanakan pilihan raya kerajaan tempatan kerana ia mungkin membawa kepada konflik khususnya isu perkauman di bandar. 

Data semasa menunjukkan terdapat 16 PBT bertaraf bandar raya, yang mentadbir kawasan bandar yang besar;
4 Dewan Bandaraya: Kuala Lumpur, Kuching Utara, Johor Bahru, Kota Kinabalu;
12 Majlis Bandaraya: Ipoh, Miri, Kuching Selatan, Iskandar Puteri, Pasir Gudang, Shah Alam, Petaling Jaya, Melaka, Alor Setar, Kuala Terengganu, Pulau Pinang, Seberang Perai. 


Sebanyak 39 buah bandar ditadbir oleh Majlis Perbandaran: Johor (6): Batu Pahat, Kluang, Kulai, Muar, Segamat, Pengerang;
Kedah (4):  Kubang Pasu, Kulim, Langkawi, Sungai Petani;
Kelantan (1): Kota Bharu;
Melaka (3): Alor Gajah, Jasin, Hang Tuah Jaya;
Negeri Sembilan (4): Seremban, Nilai, Port Dickson, Jempol;
Pahang (3): Kuantan, Temerloh, Bentong;
Perak (4): Kuala Kangsar, Manjung, Taiping, Teluk Intan;
Perlis (1): Kangar;
Sabah (3): Sandakan, Tawau, Kudat;
Sarawak (2): Padawan, Sibu;
Selangor (6): Ampang Jaya, Kajang, Klang, Selayang, Sepang, Subang Jaya;
Terengganu (2): Kemaman, Dungun.

Sebanyak 90 buah Majlis Daerah yang merupakan sebuah kawasan kerajaan tempatan atau pihak berkuasa tempatan  yang mentadbir kawasan luar bandar di Malaysia. Taburan Majlis Daerah mengikut negeri adalah; Johor (7), Kedah (6), Kelantan (11), Negeri Sembilan (4), Pahang (8), Perak (10), Sabah (20), Sarawak (20), Selangor (4), Terengganu (4). 

Di samping itu, PBT khas diwujudkan yang merupakan satu badan khas yang diberi peranan mentadbir satu kawasan khas sebagai kerajaan tempatan. Kawasan tersebut biasanya sebuah kawasan penempatan baru dirancang yang tidak sesuai untuk diklasifikasikan sebagai Majlis Daerah atau Majlis Perbandaran. Ada 7 PBT khas;
- Lembaga Bandaran Johor Tengah
- Lembaga Kemajuan Bintulu
- Lembaga Pembangunan Tioman
- Perbadanan Labuan
- Perbadanan Putrajaya
- Pihak Berkuasa Tempatan Pengerang
- PBT Taman Perindustrian Hi-Tech Kulim.

Sesebuah PBT yang mempunyai penduduk melebihi 500,000 penduduk, pendapatan tidak kurang dari RM100 juta setahun disokong oleh kemudahan ekonomi dan perkhidmatan layak diberi taraf bandaraya. Sementara kawasan bandar atau PBT yang mempunyai penduduk tidak kurang dari 150,000 orang serta pendapatan tahunan RM20 juta, layak mendapat status perbandaran.

Dalam urusan rasmi pentadbiran diklasifikasikan 56 buah bandar utama di Malaysia iaitu 16 bandaraya, 39 perbandaran dan Putrajaya. Daripada 16 bandar utama atau pentadbiran Dewan Bandaraya atau Majlis Bandaraya, hanya ada 3 bandaraya mempunyai majoriti pengundi Melayu; Kuala Terengganu, Shah Alam dan Alor Star. Di samping itu, Johor Bahru dan Pasir Gudang digambarkan kawasan campuran. Baki 11 bandaraya, adalah kawasan monopoli  Melayu/bukan Bumiputera. Komposisi penduduk tersebut berasaskan nisbah pengundi mengikut kaum kawasan bandaraya yang digunakan dalam Pilihan Raya Umum ke 14 (PRU14) lepas.

Bagi perbandaran di bawah Majlis Perbandaran sejumlah 16 bandar memiliki dominasi Melayu. 16 bandar berkenaan; Muar, Pengerang, Kota Bharu, Kulim, Sungai Petani, Alor Gajah, Jasin, Hang Tuah Jaya, Jempol, Kuantan, Temerloh, Kuala Kangsar, Kangar, Sepang, Kemaman, Dungun.

Jika dijumlahkan daripada jumlah 56 buah bandar utama (termasuk Putrajaya), 20 buah bandar sahaja yang mempunyai majoriti penduduknya atau lebih 60 peratus adalah orang Melayu. Jumlah ini hanya 35 peratus bandar utama di Malaysia didominasi orang Melayu. 

Dari awal lagi, semasa masih dalam Pakatan Rakyat, DAP telah memulakan langkah merealisasikan usaha pilihan raya kerajaan tempatan, iaitu mengembalikan semula kuasa sebelum ianya digantung dalam tahun 1965. Kelantangan suara keperluan kerajaan ketiga dipilih oleh rakyat berterusan dalam suasana kerajaan Pakatan Harapan sedang menunaikan janji manifesto pilihan raya. 

Jika agenda mengembalikan kepada rakyat menentukan pentadbiran kerajaan tempatan menjadi realiti, kita akan bakal saksikan perubahan wajah 152 kerajaan tempatan. Berikutan kuatkuasa Akta 171, kerajaan tempatan dibentuk atas kuasa kerajaan negeri kecuali Wilayah Persekutan yang ditentukan oleh kerajaan Persekutuan. Setiap PBT dianggota oleh seramai 24 orang ahli mesyuarat. Sebelum tahun 1990, ketua pentadbir atau Yang Dipertua majlis PBT dilantik oleh kerajaan negeri. Bermula 1990, Yang Dipertua dan Setiausaha dilantik dari anggota perkhidmatan awam Persekutuan atau negeri, sementara 24 ahli mesyuarat diangkat mewakili parti yang memerintah di negeri masing-masing.

Sebelum pilihan raya PBT dimansuhkan pada tahun 1965, PBT kawasan bandar dikuasai oleh parti pembangkang utama iaitu Fron Sosialis (gabungan Partai Rakyat Malaya dan Partai Buruh Malaya) di Pantai Barat Semenanjung, sementara parti PPP menguasai bandar Ipoh, dan kerajaan negeri dikuasai parti Perikatan.  Sementara di kawasan bandar majoriti Melayu seperti Kota Bharu dan Kuala Terengganu dikuasai oleh Perikatan, dan Pas menguasai kerajaan negeri. 

Parti-parti gabungan Pakatan Harapan yang menguasai kerajaan Persekutuan selain Parti Peribumi Malaysia Bersatu (PPBM), memberikan kenyataan positif pelaksanaaan pilihan raya PBT. DAP awal lagi menyuarakan sejak mengambil alin pentadbiran Pulau Pinang hasil PRU12. PKR menerusi kenyataan menteri yang bertanggungjawab dalam urusan kerajaan tempat di atas. Pengarah Komunikasi Parti Amanah Negara (Amanah), Khalid Samad dalam kenyataannya pada 11/12/2018 mencadangkan pilihan raya PBT boleh dibuat percubaan di Shah Alam, sebagai respons pandangan Perdana Menteri yang memberi alasan pencetusan isu perkauman kiranya pilihan raya berkenaan diadakan. 

Semasa merasmikan seminar pengurusan PBT peringkat kebangsaan di Putrajaya, hujung tahun lepas, Perdana Menteri, mengulangi penolakan pilihan raya kerajaan tempat berfokus isu perkauman dan keseimbangan bandar-luar bandar. Dalam seminar berkenaan, menteri portfolio kerajaan tempatan menyebut pilihan raya PBT akan diadakan dan memerlukan masa pelaksanaan. 

Prinsip asas demokrasi ialah kebebasan bersuara menuntut keadilan dan kesakmaaan. Dalam setengah amalan demokrasi, pemilihan kuasa legislatif menerusi pilihan raya di semua peringkat, dari peringkat terendah mengurus sebuah pentadbiran tempatan hingga ke penggubal perundangan nasional. Di awal kemerdekaan, kita mengamalkan demokrasi dalam membentuk badan legislatif peringkat kerajaan tempatan, kerajaan negeri dan kerajaan Persekutuan dalam sistem federalisme. Di kawasan bandar, penduduk memilih ahli mesyuarat Majlis Bandaran, di pekan kecil, mereka memilih ahli mesyuarat Majlis Tempatan, sehinggalah dimansuhkan dalam tahun 1965. 

Seandainya dikembalikan semula pilihan raya kerajaan tempatan untuk memilih ahli majlis PBT, dengan hanya 35 peratus bandar memiliki majoriti pengundi Melayu secara langsung mengubah senario status quo pengurusan keseluruhan PBT yang akan dikuasai majoritinya kalangan bukan Melayu. Sesebuah PBT bertanggungjawab menyediakan, merancang dan memantau prasarana, perkhidmatan, pembangunan fizikal dalam kawasan atau sempadan operasi. Oleh itu, PBT bertanggungjawab mengurus dana menerusi pungutan cukai perkhidmatan dan pembayaran perkhidmatan lain. Sungguhpun PBT bersifat berdikari tetapi ada peruntukan dana dari kerajaan Persekutuan menerusi Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan bergantung kepada status PBT dan status keupayaan. 

Kebimbangan Perdana Menteri mewakili PPBM, dengan kuasa autonomi PBT menerusi perancangan terancang pembangunan fizikal dalam sesebuah bandar yang boleh mengganggu kepentingan kaum. Peraturan atau undang-undang kecil yang gubal oleh PBT berkemungkinan bercanggah dengan dasar sesebuah negeri, kerana menerusi pilihan raya tempatan, setengah PBT dikuasai oleh parti berlainan dengan parti yang menguasai kerajaan negeri. Hari ini, perlantikan keahlian ahli mesyuarat PBT dibuat oleh kerajaan negeri, sebaliknya menerusi pilihan raya PBT, terdedah kepada kemungkinan krisis antara kerajaan tempatan dengan kerajaan negeri. Krisis ini boleh membantut perjalanan dan perancangan sesebuah PBT. 

Masing-masing PBT dengan kuasa autonomi boleh membantut perancangan pembangunan ekonomi berbanding amalan semasa yang mempunyai dasar yang selari antara kerajaan negeri dengan kerajaan tempatan. Menerusi pilihan raya kerajaan tempatan, PBT yang dibentuk oleh perlbagai parti, akan membentuk pembangunan yang tidak seimbang antara bandar dengan desa. 

Secara langsung, apabila majoriti bandar didominasi oleh orang bukan Melayu, khususnya Cina, akan membentuk kuasa membentuk dasar awam, yang boleh mengganggu nisbah penjawat awam atau pembuat dasar awam antara orang Melayu/Bumiputera dengan bukan Melayu/non-Bumiputera yang dituntut oleh perlembagaan Persekutuan. Pilihan raya kerajaan tempatan yang diagenda oleh kerajaan hari ini, akan memberikan peranan orang bukan Melayu lebih menonjol, lebih diiktiraf dan bermatlamat menandingi orang Melayu yang menguasai sektor eksekutif dan legislatif. 

Zaman pemerntahan Barisan Nasional selama 60 tahun, memperlihatkan orang Melayu menguasai sektor politik, sementara orang bukan Melayu menguasai sektor ekonomi, dengan dikembalikan amalan pilihan raya kerajaan tempatan, akan membuka ruang yang lebih luas untuk orang bukan Melayu. Lebih banyak majlis PBT dikuasai oleh orang bukan Melayu, bermakna lebih ramai Datuk Bandar bukan Melayu, lebih ramai Yang Dipertua PBT bukan Melayu. Relatifnya, status quo orang Melayu menguasai politik, orang bukan Melayu khususnya orang Cina kuasai ekonomi akan terungkai apabila pentadbiran PBT bandar akan dikuasai oleh bukan Melayu atas nama demokrasi; keadilan untuk semua dan kesaksamaan sosial.








Tiada ulasan:

Catat Ulasan